Historia Bałtów
Bałtowie osiedlili się u południowo-wschodnich wybrzeży Morza Bałtyckiego w połowie V wieku p.n.e., czyli ponad 2500 lat temu. Przybyli z bagien i puszcz leśnej strefy wschodniej Europy, czyli z dorzeczy górnej Dźwiny, Oki i Dniepru. Z biegiem czasu zajęli rozległy obszar wzdłuż wybrzeży Bałtyku, między dolną Wisłą, a dokładniej rzeką Pasłęka na zachodzie a dorzeczem rzeki Dźwina na wschodzie.
Od początku swych dziejów stanowili zróżnicowaną mozaikę wspólnot sąsiedzkich, terytorialnych, a później plemiennych, czemu sprzyjały warunki naturalne zajmowanych przez nich ziem – na ogół pagórkowatych, pełnych jezior, mokradeł i lasów.
W XIII wieku u zachodnich rubieży osadnictwa bałtyjskiego osiedlili się rycerze Zakonu Krzyżackiego, a z drugiej strony, na północnym wschodzie pojawili się rycerze Zakonu Kawalerów Mieczowych. Obydwa Zakony nieustannie podejmowały próby nawrócenia Bałtów oraz odpicia ich ziem. Szczególnie zagrożone były plemiona pruskie, zamieszkujące tereny dzisiejszej północno-wschodniej Polski, Półwysep Sambijski i rejon dolnego Niemna.
Z biegiem czasu Krzyżacy zawładnęli ziemiami pruskimi w ciągu bez mała pół wieku. Los zamieszkujących je plemion: Sambów, Pomezanów, Pogezanów, Skalowów, Bartów, Natangów, Nadrowów, Galindów czy Jaćwingów był nie do pozazdroszczenia. Wielu zginęło w walkach, wielu uciekło na Litwę, część ludności Krzyżacy wysiedlili z ziem rodzinnych na Sambię, gdzie stosunkowo szybko Bałtowie ulegali wynarodowieniu.
Państwo Krzyżackie ułatwiało też asymilację przedstawicielom możnych rodów pruskich, co w rezultacie również prowadziło do utraty tożsamości narodowej. Po jakimś czasie język pruski zaginął, a pozostało po nim ledwie 1800 słów, pozbieranych pieczołowicie z różnych źródeł – XV-wiecznego, niemiecko-pruskiego „Słownika Elbląskiego”, spisu wyrazów pruskich w kronice Szymona Grunau’a z początków XVI wieku, a także w starych nazwach rzek i jezior.
Prusowie zniknęli z mapy Europy, ale plemiona litewskie i łotewskie – Kuronów, Żmudzinów, Zemgalów, Auksztotów, Letgalów i Selonów – oparły się podbojowi Krzyżaków, a nawet z czasem niektóre z nich miały szansę stworzyć własne państwo – Litwę.