Ogród Zoobotaniczny w Toruniu

Ogród Zoobotaniczny w Toruniu to miejsce szczególne i urokliwe. Jego położenie prawie w centrum miasta, powoduje, że odbierany jest jako swoista oaza zieleni i namiastka dzikiej przyrody – jedno z ulubionych miejsc odpoczynku od wielkomiejskiego gwaru.

Ogród toruński ma bardzo długą i ciekawą historię, której udokumentowany początek sięga XVII wieku. Bardzo ważną rolę w tej historii odegrała postać Dr J.G.Shultza – lekarza i botanika z zamiłowania, który po nabyciu majątku znajdującego się na terenie obecnego Ogrodu w roku 1797, przekształcił go w ogród botaniczny, gromadząc

Ciekawą kolekcje dendrologiczną. Shultz umierając w 1827r. przekazał swą posiadłość Gimnazjum Królewskiemu w Toruniu, po to, by służyła ona edukacji przyrodniczej, a sam został pochowany w grobowcu na terenie ogrodu. Jego osobę upamiętnia obecnie specjalny głaz.

Dalsze losy ogrodu przebiegały różnie, a po II wojnie światowej opiekę nad tym miejscem przejęło Kuratorium Oświaty i placówka służyła edukowaniu dzieci i młodzieży.

Pierwsze zwierzęta zaczęły trafiać do Torunia w latach 60-tych, dzięki zaangażowaniu Alberta Sadeckiego, miłośnika zwierząt, na stałe zamieszkałego w Argentynie. Wówczas powstały pierwsze wybiegi, a ogród zmienia charakter z botanicznego na zoobotaniczny.

Dziś to jedyna o takim charakterze placówka w Polsce, gromadząca na swoim terenie ciekawą kolekcję florystyczną, jak również różnorodne gatunki zwierząt.

Z ponad 200 rosnących tu drzew, 9 otrzymało zaszczytny tytuł Pomnika Przyrody. Cenna jest założona w 2000r. kolekcja roślin z gatunków Sorbus i Crataegus. Zbiór roślin egzotycznych powstał natomiast w części oranżeryjnej ptaszarni i zawiera rzadkie gatunki reprezentujące różne typy ekologiczne: wodne, błotne, epifity, owadożerne, paprocie i rośliny jadalne. Szczególną atrakcją jest kolekcja orchidei, zgromadzona w szklanym orchidarium.

Zasoby florystyczne, poza dostarczaniem wielu wrażeń estetycznych i stwarzaniem szczególnego klimatu, są ważnym elementem edukacyjnym. Większość gatunków jest oznaczona i zaopatrzona w tabliczki z nazwami i krótkim opisem.

Powodem do dumy są dla nas także nasze zwierzęta, które za dobrą opiekę odwdzięczają się dając przychówki. Te uzyskiwane od cennych, zagrożonych gatunków cieszą szczególnie.

Corocznie powiększają się stada kóz syryjskich (Capra hircus hircus), mundżaków chińskich (Muntiacus reevesi), walabi benetta (Macropus rufogriseus), czy arui (Ammotragus lervia) i alpak (Lama pacos). Na wiosnę legną się różne gatunki bażantów i ptaki w ptaszarni. Ogród posiada bogatą kolekcję pazurkowców (Callitrichinae) (pigmejki, marmozety białolice, tamaryny białoczube i tamaryny czerwonobrzuche), różnorodny zbiór gadów i 3 gatunki płazów, wśród których na uwagę zasługuje wielka ropucha aga (Bufo marinus).

Ogród nasz zajmuje się również ochroną przyrody w warunkach ex situ uczestnicząc w Europejskim Programie Ratowania Gatunków Ginących i Zagrożonych (European Endangered Species Programme) – EEP, dotyczącym bażanta annamskiego (Lophura edwardsi), szpaków balijskich (Leucopsar rothschildi), żubrów (Bison bonasus bonasus), marmozet białoczelnych (Callithrix geoffroyi).

Największa inwestycją ostatnich lat w Ogrodzie było wybudowanie ptaszarni. W tym obiekcie żyje blisko setka egzotycznych ptaków, z których największy podziw wzbudzają ary (Ara ararauna), tukan tęczodzioby (Romphastos sulfuratus), turaki zielone (Tauraco persa buffoni). Te ostatnie po raz pierwszy w 2008r. doczekały się potomstwa, co uznać należy za duży sukces hodowlany. W br. natomiast zostanie oddany do użytku nowoczesny, przestronny wybieg dla niedźwiedzia himalajskiego (Ursus thibetanus).

Obecnie w Ogrodzie Zoobotanicznym żyje ponad 270 zwierząt, reprezentujących 85 gatunków. Toruńska placówka należy do Rady Dyrektorów Polskich Ogrodów Zoologicznych i Akwariów skupiającej znaczące i uznane ogrody w kraju, a także działa w ramach ISIS (międzynarodowego systemu inwentaryzacji gatunków). W roku 2007 przyznano nam tymczasowe, na okres 2 lat członkostwo w Europejskim Stowarzyszeniu Ogrodów Zoologicznych i Akwariów – EAZA. Mamy nadzieję, że po tym okresie staniemy się pełnoprawnym członkiem tej prestiżowej, międzynarodowej organizacji.

Poza działaniami hodowlanymi, współpracą z placówkami o podobnym charakterze, Ogród prowadzi rozbudowaną działalność dydaktyczną. Oferta edukacyjna jest bardzo szeroka i poza prowadzeniem zajęć na terenie placówki, organizujemy miejskie kampanie o charakterze ekologicznym, liczne konkursy i akcje. Do jednej z najważniejszych imprez w roku zaliczyć można Dreamnight at the Zoo – imprezę dla dzieci niepełnosprawnych i przewlekle chorych. Pierwszy piątek czerwca to w wielu ogrodach na świecie czas na tę właśnie imprezę.

W ogrodzie organizowane są także festyny rodzinne, w czasie których, poza zabawą, mieszkańcy mogą wzbogacić swoją wiedzę z dziedziny ekologii i szeroko pojętej przyrody. Staramy się by tematyka tych festynów związana była z kampaniami ogłoszonymi przez EAZĘ (2008 – Amphibian Ark Campaign, a w 2009 – European Carnivore Campaign).

Inną atrakcją, szczególnie dla dzieci jest możliwość odbywania przejażdżek konnych, a także niewielki plac zabaw, w pobliżu którego umiejscowione jest minizoo, w którym dzieci mają możliwość bliższego kontaktu z niektórymi zwierzętami. Ogród organizuje także urodziny dla dzieci, które to imprezy cieszą się dużym powodzeniem.

Choć obszar zajmowany przez nasz ogród jest stosunkowo mały, to różnorodność i bogactwo flory i fauny sprawia, że odwiedziny tego miejsca dostarczyć mogą wielu wrażeń, wzbogacić o wiedzę dotyczącą przyrody i ekologii, pozwolić wypocząć w cieniu drzew, a szczególnie dzieciom, dać dużo radości z obcowania ze zwierzętami i możliwość zabawy.

Specjalne atrakcje:

Ogród Zoobotaniczny w Toruniu organizuje:

  • zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży na terenie Ogrodu;
  • niezapomniane przyjęcia urodzinowe dla dzieci. W programie urodzin przewidujemy szereg atrakcji: poczęstunek, zabawy i konkursy, plac zabaw, przejażdżki na konikach, karmienie zwierząt i wizytę w ptaszarni.
  • przejażdżki na konikach;
  • okresowe wystawy w Galerii Sztuki Przyrodniczej.

Fot. Margoz, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons