Pustynia Błędowska z punktu widzenia turystyki, stanowi niecodzienną atrakcję w naszym kraju. Znajduje się na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, między trzema miejscowościami Kluczami, Chechłem i Błędowem. Obszar ten zwany „Polską Saharą” to największy teren występowania piasków śródlądowych w Europie. Stąd też Pustynia Błędowska jest uważana za wielką osobliwość przyrodniczą nie tylko w skali Polski. Polska Sahara miała na początku XIX wieku przeszło 80 km2 powierzchni. Dzisiaj to tylko 32 km2 (długość 8-9 km, szerokość 3-4 km) z czego około jedna trzecia to tereny pokryte piaskiem.
Obszar ten odznacza się specyficznym krajobrazem, którego turysta czy miłośnik przyrody nie zobaczy w żadnym innym zakątku Polski.
Pustynia składa się z dwóch nierównych części: mniejszej północnej i większej południowej. Obie są od siebie oddzielone głęboką doliną Białej Przemszy – „oazą pustyni”. Północna część jest terenem bardziej monotonnym. W przeciwieństwie do części północnej, część południowa odznacza się bardziej urozmaiconym i deflacyjnym typem rzeźby. Istnieje tu wiele form wypukłych. Wiatr tworzy tu różnorakie wydmy, wały brzeżne.
Bez wątpienia urozmaicenie tutejszego krajobrazu stanowi urokliwa dolina Białej Przemszy, która w porównaniu z okolicą posiada bogactwo flory i fauny.
Niestety procesy natury przyrodniczej i klimatycznej powodują stopniowe zarastanie odsłoniętych piasków. Za kilkadziesiąt lat prawdopodobnie już nikt nie zobaczy polskiej pustyni na własne oczy.
Historia Pustyni Błędowskiej
Geologiczny początek polskiej pustyni sięga przełomu trzeciorzędu i czwartorzędu (2,3 mln lat temu). Istniejące wówczas w starszych, dolomitowo-wapiennych skałach triasowych głębokie doliny, były w czasie kolejnych zlodowaceń wypełniane osadami piaszczysto-żwirowymi. W wyniku całkowitego zasypania tym materiałem doliny te zanikły. Wtedy to ukazała się pustynna powierzchnia piaszczysto-żwirowa poddana działaniom wiatrów. Następnie około 10 tys. lat temu nadeszło ocieplenie klimatu. Dzięki temu na Pustyni Błędowskiej zaczęła się stopniowo pojawiać roślinność leśna i taka postać tego obszaru zachowała się aż do wczesnego średniowiecza (XIII w.)
Dalsza metamorfoza tego obszaru jest już ściśle związana z działalnością człowieka, a konkretnie z przemysłem górniczo-hutniczym. Istniejący wówczas w okolicach Olkusza ośrodek górniczo-hutniczy eksploatował rudy ołowiu i srebra. Do etapu przeróbki tych rud niezbędne były piece hutnicze. Te z kolei były opalane węglem drzewnym. Potrzeba tego materiału opałowego zmusiła okoliczną ludność do wyrębu tutejszych lasów. Zniknięcie drzew oraz odwodnienie wyrobisk górniczych spowodowało sukcesywne zanikanie cienkich warstw gleby. W kolejnym stadium przyczyniło się to do odsłonięcia luźnych piasków. Nie bez znaczenia był również wypas bydła na tym terenie. Tak oto doszło do ponownej odsłony Pustyni Błędowskiej.
Warto wiedzieć także, że wraz z początkiem II wojny światowej przez następne 50 lat Pustynię wykorzystywały zarówno hitlerowskie jak i polskie siły zbrojne.