Elbląg leży nad rzeką Elbląg, łączącą jezioro Drużno (rezerwat przyrody) z Zalewem Wiślanym. Miasto leży na styku dwóch krain geograficznych: Żuław Wiślanych oraz Wysoczyzny Elbląskiej. Usytuowany jest przy drodze nr 7 Warszawa-Gdańsk, oraz przy tzw. „Berlince” – drodze do Kaliningradu, 60 km od Gdańska, 50 km od granicy polsko-rosyjskiej i 100 km od Kaliningradu.
Elbląski port sprawia, że Elbląg stanowi doskonałą bazę wypadową do ośrodków turystycznych na mapie północnej Polski i do Obwodu Kaliningradzkiego. Z Elbląga warto wybrać się na Mierzeję Wiślaną lub do miast znanych ze średniowiecznych zabytków (Malbork, Gdańsk), lub nad okoliczne przepiękne jeziora i lasy. Ogromne zróżnicowanie krajobrazu Elbląga i okolic umożliwia uprawianie różnych form wypoczynku. Dzięki bliskości akwenów wodnych rozwinęło się żeglarstwo i windsurfing. A sieć tutejszych kanałów to raj dla kajakarzy i wędkarzy. Zimą zamarznięty Zalew Wiślany przyciąga miłośników bojerów. Stadniny koni oferują przejażdżki konne i bryczkami, a w sezonie zimowym – kuligi. Elbląg ma nie tylko walory krajoznawcze. Wiele z tutejszych zabytków czyni to miejsce ważnym historycznie punktem w Polsce. Warto przejść się po Starym Mieście. Tam uwagę przyciągają średniowieczne, gotyckie budowle i rekonstruowane stylowe kamieniczki. Chętnie odwiedzanym przez mieszkańców miejscem jest kompleks leśny zwany Bażantarnią. Na turystów czekają tu ciekawe trasy spacerowe, muszla koncertowa i przepiękne widoki.
Nie każdy wie, że Elbląg to prawdziwy skarbiec archeologii. Elbląskie Stare Miasto to jeden z największych w Europie pod względem powierzchni teren objęty kompleksowymi badaniami archeologicznymi. Wśród kilkuset tysięcy odnalezionych eksponatów, najcenniejsze z nich to: osiem instrumentów muzycznych, 23 tabliczki woskowe, sześć znaków pielgrzymich, wspaniałe mauretańskie średniowieczne talerze, zabawki, broń, wyroby ze szkła. Różnorodność odkrytych przedmiotów świadczy o kontaktach handlowych na szeroką skalę. Mieszkańcy Elbląga prowadzili interesy niemal z całą Europą od Norwegii po Hiszpanię, Anglię i Włochy, jak też i o ich zamożności.
Za dokonania na rzecz ochrony środowiska Elbląg został dwukrotnie uhonorowany – jako pierwsze miasto w Polsce – „ekologiczną” nagrodą Unii Europejskiej.
Specjalne atrakcje:
W Elblągu warto zobaczyć:
- Katedrę Św. MIKOŁAJA z połowy XIII wieku.
- Bramę Targowa z XIV wieku.
- Starówkę Elbląską
- Galerię EL
- Muzeum Elbląskie
- Bibliotekę Elbląską.
Rys historyczny Elbląga
Początki miasta określa się na rok 1237. Wówczas to powstał tu krzyżacki zamek obronny. Wokół niego skupiła się osada handlowa. W 1246 roku otrzymała ona prawa miejskie. W tamtym czasie Elblągu był ważnym politycznie miejscem, siedzibą krajowych mistrzów Zakonu Krzyżackiego. W XIV wieku Elbląg był także ważnym ośrodkiem portowym. Badania archeologiczne wskazuję, ż tutejsi mieszkańcy należeli do ludzi zamożnych. Świadczą o tym wydobyte na tym terenie tysiące wyrobów z bursztynu, ceramiki, szkła, metali itp.
Ważną datą w historii miasta było jego przystąpienie w 1440 roku, do Związku Pruskiego. Po bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku Elblążanie złożyli hołd królowi Polskiemu Władysławowi Jagielle, ofiarowując mu zdobyty zamek krzyżacki. Jednak na początku nie napotkało się to z pożądaną reakcją. Elbląg wszedł w skład państwa polskiego dopiero po pokoju Toruńskim w 1466 roku. Wtedy to miasto otrzymało liczne przywileje od królów polskich. Odgrywało także ważną rolę jako port morski. Wojny jakie przetoczyły się przez te tereny w XVI i XVII w przyniosły zarazy, grabieże i kontrybucje.
Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Elbląg został wcielony do państwa pruskiego. Ożywienie miasta nastąpiło w XIX wieku. Z powodzeniem działały tu zakłady, m.in. browar, fabryka cygar, lokomotyw i samochodów. Szczególne znaczenie dla miasta miała jednak stocznia. W Elblągu budowano m.in. torpedowce, łodzie podwodne i lokomotywy.
W 1945 roku miasto odzyskało swoją przynależność do Polski. Chociaż trzeba przyznać, że nie był to czas świetności tego miasta. Wskutek działań wojennych Elbląg został zniszczony w około 65 proc. Szczególnie ucierpiało Stare Miasto. Zabytkowe kamieniczki legły w gruzach. Inne, uszkodzone, rozebrano.