Cisy Raciborskiego
Cisy Raciborskiego to pomnik przyrody, który napotkamy na zachodnich stokach pasma beskidzkiej Babicy na przykład we wsi Harbutowice, na której niegdyś znajdowała się puszcza. Cisy Raciborskiego są niczym innym jak pozostałością tej puszczy. Ich liczba jest niewielka, jednak należy pamiętać, że są to okazy bardzo stare.
Ciekawostki:
Dane dotyczące wieku Cisów Raciborskiego dość daleko odbiegają od siebie.
Niektórzy twierdzą, że mają one około 2000 lat, inni są zdania, że ich wiek to około 1200 lat. Dendrolog Cezary Pacyniak szacuje wiek cisów na około 667 lat. W opinii wielu specjalistów wydaje się to najprawdopodobniejsza ocena wieku cisów.
Na pewno każdemu nasuwa się pytanie dlaczego cisy w Harbutowicach nazywają się Raciborskiego. Otóż swoją nazwę zawdzięczają one botanikowi Marianowi Raciborskiemu, znanego jako osoba, która z ogromnym zaangażowaniem poświęcała się ochronie przyrody. Cisy otoczył on również ochroną, dzięki czemu już po jego śmierci zostały one prawnie wpisane na listę ochrony.
Zachęcamy serdecznie do obejrzenia cisów Raciborskiego choćby z tego względu, że z powodu swoich cennych cech które wykorzystywano do rzemieślnictwa itp., zwartych lasów cisowskich praktycznie w Polsce nie spotkamy, gdyż zostały one wykarczowane.
Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego
W Borach Tucholskich na terenie województwa kujawsko-pomorskie tuż przy jeziorze Mukrz znajduje się Rezerwat Cisy Staropolskie, który w sobie chyba najliczniejsze grono cisów. Należy wspomnieć, że są to również najstarsze cisy w Polsce. Rezerwat powołany do życia został w 1827 roku i nosi imię Leona Wyczółkowskiego, malarza który zachwycał się rezerwat i niejednokrotnie uwieczniał cisy na płótnie. Do perełki rezerwatu należy niewątpliwi cis Chrobry, sięgający 15 metrów wysokości oraz mając ponad 600 lat.
Ciekawostki:
Jak rozpoznać cis?
Należy pamiętać, że cis jest gatunkiem drzew iglastych o średniej wysokości 18 metrów. W Polsce odnajdziemy wyłącznie cisy pospolite. Jego główną cechą jest jego drewno z czerwono-brunatnym zabarwieniem. Warto wiedzieć, że cisy są gatunkiem drzew długowiecznych oraz bardzo cenionym za względu na swoją twardość i sprężystość. Niegdyś stanowił on materiał do wyrabiania łuków i kusz. W literaturze możemy spotkać się nawet z nazwą „staropolskie żelazo”, co oznacza nic innego jak drewno cisowe za względu na swoje właściwości. Mimo, że już ochrona cisa sięga w Polsce XV wieku kiedy to Władysław Jagiełło zarządził ochronę cisów słowami: “Jeśliby kto wszedłszy w las, drzewa które znajdują się być wielkiej ceny, jako cis albo im podobne, podrąbał, tedy może być przez pana albo dziedzica pojman, a na rękojemstwo tym, którzy oń prosić będą, ma być dan” lasy cisowe praktycznie nie istnieją, bo zostały wykarczowane. Z tego powodu zachęcamy serdecznie do obejrzenia tych rzadkich okazów tego gatunku.
Cis z Henrykowa – najstarsze drzewo w Polsce
Na Dolnym Śląsku w Lubaniu Henrykowskim na terenie gospodarstwa rolnego o numerze 293 znajduje się najstarsze drzewo w Polsce, którym jest cis pospolity. Co ciekawe jest on starszy niż sam nasz kraj bo liczy sobie już 1274 lat. Jest to ogromy dar natury i zaszczyt jest mieć u siebie drzewo, które całą historię Polski mogłoby opowiedzieć.
Wymiary:
- Wysokość: 13 metrów
- Wiek: ok. 1274 lat
- Obwód pnia guzłowatego: 55 cm
Chyba niesamowitym przeżyciem dla każdego będzie ujrzenie tego niezwykłego okazu, który swoim wiekiem imponuje.